Herbata najczęściej kojarzona jest z trzema regionami: Indiami, Chinami oraz Anglią. Znane wszystkim five’o clock nie wzięło się jednak znikąd i posiada swoją historię. Dlaczego herbata w Anglii urosła do rangi tradycji narodowej? Poniżej przedstawiamy krótką genezę tego zwyczaju oraz przepis na iście brytyjski napój.
Zaczęło się od…
Pierwszy raz herbata w Anglii pojawiła się w 1658 roku, kiedy to pewien kupiec, Thomas Garraway, przywiózł ją z Azji. Nie stała się ona od razu hitem wśród mieszkańców kraju. Odstraszała nie tylko ceną, ale także niewiadomym sposobem przygotowania. Prawdziwa moda na herbatę rozpoczęła się po ślubie portugalskiej księżniczki Katarzyny Berganzy z angielskim królem Karolem II. Jako miłośniczka tego napoju Katarzyna piła go namiętnie i w dużych ilościach. Herbata ta była czarna i mocna – dziś tak mocną herbatą jest np. Teekanne Nero. Zwyczaj ten szybko przejęła arystokracja.
Z czasem Brytyjska Kompania Wschodnioindyjska odkryła, że susz herbaciany warto sprowadzać na pustych statkach płynących z Chin po sprzedaniu tam towaru. W ten sposób mogli oni zdobyć nieco pieniędzy. Za kilka pierwszych partii zapłacili Chinom srebrem. Przez kilka lat handel przynosił krajowi azjatyckiemu ogromne zyski.
Herbatę w Anglii rozpropagowano jako dobro luksusowe o leczniczych właściwościach. Sprzyjał temu wymóg gotowania wody, który to proces zabijał liczne bakterie, np. tyfusu. Po pewnym czasie zbyt wysoka cena suszu doprowadziła do konstatacji, aby wysłać do Chin botanika, który sprowadziłby cebulki pod uprawę w Anglii. Jak wiadomo, precedens się nie udał, ponieważ ów botanik odkrył ogromne plantacje wielu gatunków herbat w Indiach. A ponieważ cena suszu i transportu była dużo niższa niż w Chinach, stąd zaczęto sprowadzać herbatę. Prawdziwy boom rozpoczął się w czasie rewolucji przemysłowej – wtedy właśnie herbatę z dużą ilością mleka pijali robotnicy w celu nabrania sił do pracy. Zwyczaj picia herbaty o godzinie piątej wprowadziła Anna, Siódma Księżna Betford, na początku XIX wieku, aby zabić głód między obiadem a obfitą kolacją. W międzyczasie odkryto również mieszanki herbat z olejkami eterycznymi, np. bergamotowym, której można zasmakować i dziś, pijąc popularny Ceylon Earl Grey.
Przepis na tradycyjną angielską herbatę
Warto wiedzieć, że zwyczaj picia herbaty z mlekiem również nie wziął się znikąd. Napar herbaciany rozcieńczano pożywnym mlekiem, ponieważ niewiele osób było stać na picie samej filiżanki herbaty. Tak przyrządzona herbata w Anglii świadczyła o statusie społecznym danej osoby – im mniej mleka do herbaty dolewała, tym była bogatsza. Poniżej przedstawiamy przepis na tradycyjną angielską herbatę pitą w klasie robotniczej:
Składniki:
1 torebka mocnej czarnej herbaty, np. Ceylon Earl Grey
¾ szklanki mleka
Wrzątek
Herbatę zalej wrzątkiem – ok. ¼ szklanki. Parz ją przez 3-5 minut. Następnie wyciągnij torebkę i dolej do herbaty chłodnego mleka. Napój pij gorzki, przegryzając go słodkim ciastem.